Stichting dr. Hendrik Muller's Vaderlandsch Fonds werd op 11 augustus 1941 in Den Haag opgericht door koopman, beoefenaar van de wetenschap en diplomaat, dr. H.P.N. Muller (1859-1941).
Volgens de statuten heeft de stichting tot doel :
Werkzaam zijn in het belang van het Nederlandse volk
Werkzaam zijn als instelling van weldadigheid ten opzichte van Nederlanders
In concreto wil de stichting jonge, veelbelovende Nederlanders financieel ondersteunen in hun studie (universitair niveau of vergelijkbare hogere opleiding).
Daarnaast subsidieert het fonds diverse culturele doelen van landelijke betekenis
Het uitbrengen van belangwekkende wetenschappelijke publicaties, catalogi van tentoonstellingen en andere culturele en historische studies
Restauratie van rijksmonumenten zoals kerken, orgels en kunstvoorwerpen
Wetenschappelijke seminars in het kader van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen en van Nederlands cultuurbehoud
Prestigieuze prijzen
De Dr. Hendrik Muller Prijs voor de sociale- en geesteswetenschappen onder auspiciën van de KNAW
Eventuele andere culturele en wetenschappelijke doelen ter beoordeling van het bestuur.
De specifieke criteria voor studiebeurzen en subsidies staan in desbetreffende rubrieken.
Het Dr. Hendrik Muller's Vaderlandsch Fonds is in 1941 opgericht na het overlijden van de stichter: dr. Hendrik Pieter Nicolaas Muller.
Hendrik Muller wordt geboren in Rotterdam in 1859 als telg van een aanzienlijk geslacht van kooplieden en geleerden. Tot zijn drie-en-dertigste drijft hij handel in en op de Afrikaanse Oost- en Westkust. In 1882 maakt hij voor zijn Handelscompagnie een inspectiereis naar Oost-Afrika en reist vervolgens door Zuid-Afrika. In 1890 ziet hij zich gedwongen door ziekte en problemen van persoonlijke en zakelijke aard afscheid te nemen van de handel.
Hij wijdt zich daarna aan de wetenschap en promoveert in 1894 in Duitsland op de etnografische studie met als titel: Land en volk tussen Zambesi en Limpopo. Daarmee voltooit hij zijn derde boek in een reeks studies over Zuid-Afrika. Twee jaar later wordt hij consul voor de Oranje Vrijstaat (OVS), later consul-generaal. Zijn consulaat in Rotterdam wordt ten tijde van de Boerenoorlog in Zuid-Afrika het buitenlandse centrum van waaruit de OVS acties onderneemt voor internationale hulp. Hendrik Muller reist met zijn vurig pleidooi de hele wereld af. Hij spreekt met President Roosevelt en oud-presidenten Reitz en Steyn, maar de strijd wordt- tot Mullers grote teleurstelling- in 1902 ten gunste van de Britten beslecht. Over de OVS, zijn reizen naar Amerika en nadien ook Oost-Azië (Japan, Indonesië, Laos, Cambodja) schrijft Hendrik Muller vier boeken.
Na de Eerste Wereldoorlog gaat een oude wens in vervulling. In 1919 wordt Hendrik Muller benoemd tot gezant in Boekarest, daarna in Praag. Op 72-jarige leeftijd verlaat hij de diplomatieke dienst om zijn laatste jaren in rust in Den Haag door te brengen.
In het oorlogsjaar 1941 overlijdt Hendrik Muller, ongehuwd, en wordt hij onder de tonen van het Wilhelmus in Den Haag begraven. Hendrik Muller was een vurig patriot, die trots was op onze vaderlandse historie. Het aantal onderscheidingen dat hem is toegevallen is teveel om op te noemen. De Universiteit van Zuid-Afrika bijvoorbeeld heeft hem niet alleen met een borstbeeld gehuldigd, maar ook met een eredoctoraat. Ook staat zijn borstbeeld in het Leidse Rijksmuseum voor Volkenkunde, dat nu zijn Afrikaanse etnografica bezit.
Zijn vaderlandsliefde heeft hij kenbaar gemaakt door het oprichten van een fonds waaraan hij zijn aanzienlijke vermogen heeft nagelaten. Dit fonds heeft een passende naam gekregen: Stichting dr. Hendrik Muller's Vaderlandsch Fonds.
Sinds 1941 zijn talloze studenten door een beurs van zijn fonds in staat gesteld om hun studie af te ronden of om zich wetenschappelijk nog verder te bekwamen. Meer dan 80 jaar hebben kerken en musea subsidies gekregen om het Nederlandse erfgoed in stand te houden.
In 2009 is de 150e geboortedag van deze markante man op een passende wijze herdacht. Ook is in 2016 ter ere van het 75 jaar bestaan van de stichting een compositie geschreven door Mayke Nas, Componist des Vaderlands (2016-2018).
Dik van der Meulen, Neerlandicus, schrijver en biograaf, winnaar van o.a. de Libris Geschiedenis Prijs voor zijn biografie over koning Willem III, heeft een biografie van Hendrik Muller geschreven. Dit boek is uitgegeven door Querido en sinds eind maart 2020 verkrijgbaar in de boekhandel. Prachtig geschreven, een aanrader!
De Regenten van de Stichting dr Hendrik Muller's Vaderlandsch Fonds
Artikel 4 van de Statuten bepaalt dat de leden van de Raad van Regenten geen bezoldiging voor hun werkzaamheden ontvangen.
De Ere-Regenten van de Stichting dr. Hendrik Muller's Vaderlandsch Fonds
Drs. E.J. van den Bergh
Prof.dr. S.Cnossen
Prof.dr. D.J. van de Kaa
Mr. W.J.W.J. van Roijen
De statuten voorzien in een college van ten hoogste 7 regenten (voor beheers- en beschikkingsdaden t.a.v. het vermogen geldt een minimum van 5 leden) en de benoeming, elke 3 jaar, van een voorzitter, secretaris en rentmeester. De statuten kunnen slechts met instemming van de kantonrechter worden gewijzigd.
Beleidsplan
Jaarlijks in september wordt het beleidsplan getoetst, besproken en aangescherpt. Het bestuur stelt zich ten doel slagvaardig om te gaan met maatschappelijke veranderingen binnen de kaders van de aanvragen. In 2023 werd het beleid ten aanzien van de aanvragen voor publicaties besproken en met enige aanscherpingen opnieuw vastgesteld.
Verslag van uitgeoefende activiteiten 2023
In dit jaar werden de vrijkomende middelen besteed aan beurzen voor getalenteerde studenten en promovendi, subsidies voor restauraties van rijksmonumenten, museale aankopen en culturele activiteiten. Daarnaast werd bijgedragen aan de financiering van publicaties op wetenschappelijk, cultuurhistorisch gebied. De tweejaarlijkse Dr. Hendrik Muller Prijs van 25.000 euro werd in 2023 toegekend aan Loes Keijsers, hoogleraar pedagogiek aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Het bestuur vergaderde vier maal, de Kleine Commissie (een afvaardiging van het bestuur) vergaderde zeven maal. Het Hendrik Mullerfonds nam ook deel aan de vergaderingen van de branchevereniging Fondsen in Nederland (FIN) en diverse overleggen tussen studiefondsen en opleidingen.
Uitkeringen
Subsidies
Dit jaar werden 292 aanvragen ingediend waarvan er 200 zijn gehonoreerd. In totaal is € 687.765 toegekend aan subsidies.
Studiebeurzen
Dit jaar werden 294 aanvragen ingediend waarvan 220 aanvragen zijn gehonoreerd. In totaal is € 658.942 toegekend aan beurzen.
Financiële verantwoording 2023
Totaal baten € 4.061.002
Totaal lasten € 1.616.348
Uitkeringen € 1.274.893
Kosten fonds € 341.455
Saldo baten en lasten € 2.444.654
Financiële verantwoording 2022
Totaal baten € -6.430.493
Totaal lasten € 1.614.523
Uitkeringen € 1.310.378
Kosten fonds € 304.105
Saldo baten en lasten € -8.045.016
Financiële verantwoording 2021
Totaal baten € 6.187.927
Totaal lasten € 1.838.966
Uitkeringen € 1.510.427
Kosten fonds € 328.539
Saldo baten en lasten € 4.348.961
Bureau
Heleen Hulshof, directeur
Rosa Kooijmans, officemanager
Marcel Munier, financiële administratie, Administratiekantoor M. Munier
Alexandra van der Ven, adviseur studiebeurzen, The Foundation Factory
(Bezoek)adres
Jan van Nassaustraat 102
2596 BW Den Haag
U kunt (betaald) parkeren in de buurt of gebruik maken van het openbaar vervoer: buslijn 20 (vanaf Den Haag CS) tot aan Weissenbruchstraat.
Credits pictograms: Key by Icon Solid,ship by yanti anis, Treasure Chest by Andrew Doane, Telephone by Markus, Violin by Ben Davis, Laboratory by zidney, Art by Danishicon, catalog by Gregor Cresnar, Research by Creative Stall, Monument by Márcio Duarte, college by Vectors Market from the Noun Project
E-mail ons